باب: كم بين
الأذان
والإقامة،
ومن ينتظر
الإقامة.
14. EZAN İLE KAMET ARASINDA NE KADAR SÜRE OLMALI VE KAMET'İ
BEKLEYEN'İN HÜKMÜ
حدثنا
إسق الواسطي
قال: حدثنا
خالد، عن
الجريري، عن
ابن بريدة، عن
عبد الله بن
مغفل المزني:
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم قال: (بين
كل أذانين
صلاة - ثلاثا -
لمن شاء).
[-624-] Abdullah bin Muğaffel el-Müzenî (r.a.) Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'in üç defa tekrarlayarak şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Ezan ile
kamet arasında dileyenler nafile namaz kılabilir.
Tekrar: 627.
Diğer tahric: Tirmizi Salat Nesâî, Ezan
حدثنا
محمد بن بشار
قال: حدثنا
غندر قال:
حدثنا شعبة
قال: سمعت
عمرو بن عامر
الأنصاري، عن
أنس بن مالك
قال: كان
المؤذن إذا
أذن، قام ناس
من أصحاب
النبي صلى الله
عليه وسلم
يبتدرون
السواري، حتى
يخرج النبي
صلى الله عليه
وسلم وهم
كذلك، يصلون
الركعتين قبل
المغرب، ولم
يكن بين
الأذان
والإقامة شيء.قال
عثمان بن
جبلة، وأبو
داود، عن
شعبة: لم يكن
بينهما إلا
قليل.
[-625-] Enes bin Malik (r.a.)'den şöyle nakledilmiştir: "Müezzin ezan
okuduğu zaman ashabın ileri gelenleri mescid'in sütunlarına karşı namaz kılmak
üzere yarışırcasına harekete geçerdi. Onlar bu halde, akşam namazının farzından
önce iki rekat sünnet kılarlarken Allah Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem
namaz kıldırmak üzere evinden çıkıp gelirdi. Ezan ile kamet arasında uzun zaman
geçmezdi."
Osman İbn Cebele ile Ebu Davûd, Şu'be'nin şöyle dediğini
nakletmişlerdir: "Ezan ile kamet arasında az bir zaman olurdu."
AÇIKLAMA: (Ezan ile kamet
arasında ne kadarlık bir zaman olur): İbn Battal bu konuda şöyle der: Sadece
vaktin girmesi ve cemaatin toplanması için gerekli vaktin geçmesi için
beklenir. Ezan ile kamet arasında nafile namaz kılma konusunda âlimlerin farklı
görüşleri yoktur. Ancak ileride ele alacağımız gibi akşam ezanından sonra ve
kametten önce kılınacak nafile konusunda farklı yorumlar yapılmıştır.
(nafile namaz) Buradaki namaz lafzı, namaz vakti anlamına gelebileceği gibi nafile namaz anlamına da
gelir. Ashabın yarışırcasına onlara doğru hareket etmeleri, onları önlerinden
geçecek kimseler için sütre olarak kullanma gayelerinden kaynaklanmıştır.
Çünkü herkes ilk İki rekat sünneti tek başına kılıyordu.
(Bu halde): Kurtubî ve diğerleri şöyle demiştir: "Enes hadisinin
zahirinden akşam namazının vakti girdikten sonra farzdan önce iki rekat namaz
kılmayı Nebi s.a.v.'in onayladığı anlaşılmaktadır. Ashâb-ı kiram bununla amel
etmiş, hatta bu konuda birbirleriyle yarışır hale gelmiştir. Bu durum, bu
namazın müstehap olduğunu göstermektedir. Bunun dayandığı delil ise, Nebi
s.a.v.'in "Her ezan ile kamet arasında kılınacak bir nafile namaz
vardır" hadisidir. Kendisinin bu namazı kılmaması bunun müstehap olmadığı
anlamına gelmez. Aksine bunun, revatıb sünnet olmadığı anlamına gelir."
Nitekim Ahmed İbn Hanbel, İshak İbn (Râhûye) ile ashâb-ı hadis bu görüşü
benimsemiştir.
İbn Ömer'den şöyle nakledilmiştir: "Nebi s.a.v. döneminde
birinin bu namazı kıldığını görmedim." Hulefa-i Raşidin ve bir grup
sahabenin bu namazı kılmadığı nakledilmiştir. İmam Mâlik ile Şafiî bu görüşü
benimsemiştir. Ancak İmam Mâlik bir diğer görüşünde bunun müstehap olduğunu
söylemiştir. Şafiîlerin başka bir açıklaması daha vardır. İmam Nevevî ve ona
tabî olanlar bu görüşü tercih etmişlerdir. Bu konuda İmam Nevevî, Müslim
Şerhinde şöyle demiştir: "Bazıları bu iki rekat namazı kılmanın, akşam
namazını vaktin başladığı ilk anlarda kılmaya engel olacağı iddiasının asılsız
bir iddia ve sünnete aykırı bir görüş olduğunu söylemiştir. Şahsen şöyle düşünmekteyim:
Bu konudaki delillerin toplamı, bu namazın sabah namazının sünnetinde olduğu
gibi kısa olarak kılınmasının müstehap olduğunu gösterir." Akşam namazının
farzından önce bu iki rekat namazı kılmanın hikmeti olarak duanın kabul edilmesini
ummak gösterilmiştir. Çünkü ezan ile kamet arasında yapılan dua, geri
çevrilmez. Vakit değerli oldukça onda ibadet etmek de daha sevap olur.
باب: من
انتظر
الإقامة.
15. KAMET'İ BEKLEMEK
حدثنا
أبو اليمان
قال: أخبرنا
شعيب، عن
الزهري قال:
أخبرني عروة
بن الزبير: أن
عائشة قالت: كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم إذا سكت
المؤذن
بالأولى من
صلاة الفجر،
قام فركع
ركعتين خفيفتين
قبل صلاة
الفجر، بعد أن
يستبين الفجر،
ثم اضطجع على
شقه الأيمن،
حتى يأتيه
المؤذن
للإقامة.
[-626-] Aîşe (r.anha)'dan şöyle nakledilmiştir: "Nebi Sallallahu Aleyhi
ve Sellem müezzin sabah ezanını bitirince fecir aydınlandıktan sonra farz'dan
evvel kalkar, kısa olarak iki rekat namaz kılardı. Sonra müezzin kamet okumak
için gelinceye kadar sağ tarafının üstüne yatardı.
Tekrar: 994, 1123, 1160, 1170, 6310.
AÇIKLAMA: Bu hadisten şu
sonuç çıkarılmıştır: Camiye yarışırcasına gitmenin teşvik edildiği hadisler,
evi camiden uzakta olan kimseler hakkında geçerlidir. Evinde iken kameti duyan kimseler
ise namaza hazır oldukları sürece, camide namazı beklemiş gibi sevap alırlar.
باب: بين كل
أذانين صلاة
لمن شاء.
16. EZAN İLE KAMET ARASINDA DİLEYEN NAFİLE NAMAZ KILABİLİR
حدثنا
عبد الله بن
يزيد قال:
حدثنا كهمس بن
الحسن، عن عبد
الله بن
بريدة، عن عبد
الله بن معقل
قال: قال
النبي صلى
الله عليه
وسلم: (بين كل
أذانين صلاة،
بين كل أذانين
صلاة). ثم قال
في الثالثة: (لمن
شاء).
[-627-] Abdullah bin Mugaffal (r.a.) Allah Resûlü Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'in şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Her ezan ile kamet arasında bir
namaz vardır. Her ezan ile kamet arasında bir namaz vardır. Her ezan ile kamet
arasında bir namaz vardır."
Ravi der ki: Üçüncüde 'Dileyen kimse İçin' buyurdu.
AÇIKLAMA: (Ezan ile Kamet
Arasında Dileyen Nafile Namaz Kılabilir) Bu hadisten çıkan sonuçlar bir önceki
başlık altında anlatıldı. Burada hadis için bu başlık tercih edildi. Çünkü
hadiste konu başlığı ile uyum halinde olan bir takım bilgiler vardır.